Cyclus

Ontdek de verschillende cycli
en thema’s van de Algemene Vergadering

Cyclus 1: wonen

De deelnemer·neemster·s van de Burgerraad hebben hun advies overhandigd aan de Regering – een beargumenteerd antwoord op de vraag die hen was gesteld door de regering – :
Hoe kunnen we in de stad wonen om de klimaatuitdagingen tegen 2050 het hoofd te bieden?
Welke maatregelen kunnen er genomen worden om te komen tot een leefomgeving in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die het leefmilieu respecteert en kwaliteitsvol en betaalbaar is?

Na vijf dagen intensief werk, hebben de burgers drie grote prioriteiten bepaald voor de stad van morgen: de eerste is ‘Anders wonen’.
Deze eerste prioriteit getuigt van de wil om het evenwicht te behouden tussen woningen, de natuur en zet in op de uitdaging om ervoor te zorgen dat eigenaars en burgers soberder handelen. Het doel is ruimtes, en de verschillende manieren waarop deze gebruikt worden, gemeenschappelijk te maken, collectieve woonvormen aan te moedigen, het delen van voorzieningen te  bevorderen om het verbruik en de kostprijs ervan beperken. Het gaat onder meer ook over het zorgen voor de reconversie van gebouwen om de ecologische kostprijs van een afbraak of een grootschalige renovatie te vermijden.

De tweede prioriteit ‘Renoveren in een geest van sociale rechtvaardigheid’ heeft als doel de inspanningen en lasten beter te spreiden over de grote en kleine eigenaars, over verhuurders van sociale woningen en alle andere huurders, zodat alle woningen kunnen worden aangepast via een energierenovatie die in overeenstemming is met de klimaatuitdagingen van de toekomst.

Dit gaat samen met het begeleiden van de transitie van de bouwsector, een sector die sterk bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen, en met het aanzetten tot ecologisch verantwoord gedrag, zodat de volledige bevolking, in de mate waarin iedereen dit kan, kan deelnemen aan deze collectieve inspanning.

Ten slotte is de laatste prioriteit, ‘Vergroenen om beter in de stad te leven’, ook een kwestie van gelijkheid en opnieuw in evenwicht brengen.
Brussel mag dan wel een redelijk groene stad zijn, maar de natuur is slecht verdeeld. Dit onderwerp is grondig besproken en de burgers gekozen ervoor om, ondanks de woningcrisis, de natuur voorrang te geven op de bouw van nieuwe gebouwen. Wat al bestaat aangenaam maken, maar ook overal in de stad gezelligheid creëren, is essentieel om goed te leven.
Ook Brussel zoveel mogelijk ontharden is een must. Maar opgelet, natuur betekent niet in toom gehouden natuur. Het gaat over de ruimte teruggeven aan de natuur in de stad om een rijke biodiversiteit te bevorderen die nodig is voor de bescherming van fauna en flora.

De Raad wees ook op het belang van bewustmaking, onderwijs en het opleiden van de bevolking (bijvoorbeeld door een niet-verplichte burgerdienst voor het klimaat voor te stellen), onderwijsprogramma’s aan te bieden vanaf de kleuterschool om zo de jongste kinderen bewust te maken van de klimaatuitdaging.
Ook benadrukte de Raad het nut van vertegenwoordigers en ambtenaren opleiden over klimaatverandering en de invloed ervan op hun werkterrein. 

Cyclus 2: Voeding

Het thema van de 2de cyclus van de Burgerraad voor het klimaat concentreert zich op volgende vraag:

Hoe zorgen we ervoor dat alle Brusselaars kunnen overschakelen naar een meer duurzame en kwalitatieve voeding tegen 2050?

Wat hebben jullie als Brusselaars nodig om het voedingssysteem van morgen te veranderen?

Wat verwachten jullie van de overheid, de private sector en de samenleving in het algemeen om jullie hierbij te helpen?

De uitstoot van broeikasgassen in verband met voedingssystemen zijn op wereldwijd niveau verantwoordelijk voor een kwart tot een derde (21% à 37%!)  van de totale uitstoot van de broeikasgassen (IPCC, 2019).

In Brussel is de voedingssector verantwoordelijk voor 15% van de onrechtstreekse uitstoot (met andere woorden de uitstoot die buiten Brussel ontstaat, maar die nodig is voor Brussel).
In het geval van voeding gaat dat over het transport in verband met de import en export van voeding of intensieve productiesystemen … Om die impact te beperken moet ons voedingsconsumptiesysteem worden aangepast en moet onze voeding duurzamer worden.

Als we het Brusselse voedingssysteem toonaangevend willen maken, houdt dit dus in dat we onze manier van consumeren, maar ook heel de productieketen zullen moeten herzien.
Zowel de private sector, de openbare sector als de burgers hebben allemaal een rol te vervullen in deze transitie.

Cyclus 3: Samenwerkingseconomie

In februari 2025 gaat de derde cyclus van de Burgerraad voor het klimaat van start. Burgers gaan daarbij onderling het gesprek aan over de plaats die zij wensen te geven aan delen en samenwerken in onze consumptie- en productiewijzen in Brussel tussen nu en 2050.

De impact van onze consumptiewijzen op het leefmilieu en op de natuurlijke hulpbronnen baart steeds grotere zorgen. Zeven van de acht planetaire grenzen zijn inmiddels overschreden. Daarom is het essentieel dat we de manier waarop we gebruiken, produceren en delen heruitvinden. Velen van ons zijn in het bezit van materiële goederen – werkmiddelen, voertuigen, huishoudelijke toestellen – die bijna niet gebruikt worden. En dat terwijl de productie hiervan een massaal gebruik van zeldzame en kostbare natuurlijke grondstoffen vereist.

Waarom richten we ons de deel- en samenwerkingseconomie?

De deel- en samenwerkingseconomie berust op een eenvoudige benadering: we kunnen onze goederen en ruimte aan de hand van een aantal regels ter beschikking stellen om verspilling tegen te gaan, onze ecologische voetafdruk te verkleinen en de sociale banden tussen burgers te versterken. Steeds meer Brusselaars zijn al betrokken bij lokale initiatieven die aantonen dat een andere manier van consumeren mogelijk is. Tournevie, de gereedschapsbibliotheek, en co-working spaces zoals Level Five zijn concrete voorbeelden van hoe delen niet alleen hulpmiddelen bespaart maar ook het sociaal weefsel versterkt.

Toch blijven deze initiatieven minder gekend. Daarom is het interessant om hierover een debat op te zetten en te kijken waar deze initiatieven al dan niet kunnen worden uitgebreid om tegemoet te komen aan een aantal behoeften waaraan vandaag niet wordt voldaan, vooral dan bij uitgesloten of vergeten bevolkingsgroepen. De ontwikkeling van dit soort initiatieven kan van Brussel een pionierstad maken in de transitie naar een meer solidaire en duurzame economie.

Samen nadenken over hoe Brussel er kan uitzien in 2050

Deze derde cyclus van de Burgerraad voor het klimaat geeft gelote burgers de kans om samen te zitten en na te denken over de rol die delen en samenwerken tegen 2050 kunnen spelen in onze consumptie- en productiegewoonten in Brussel. Welke middelen, instrumenten, goederen, ruimten en diensten zijn we bereid te delen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze aanpak voor alle inwoners rechtvaardig en interessant is en tegelijk bijdragen aan de levenskwaliteit van alle Brusselaars?

De aanbevelingen van deze cyclus zullen mee het beleid van de overheid richting geven naar een meer solidaire toekomst, waar elke inwoner een actieve rol kan opnemen in de ecologische en sociale transitie van de stad.